Tryb ³±cz±cy congiuntivo presente
Tryb ów jest kolejn± z gramatycznych form u¿ywanych w jêzyku w³oskim, któr± postanowili¶my omówiæ. W tym artykule znajd± siê wskazówki dotycz±ce okoliczno¶ci stosowania wspomnianego trybu, w pozosta³ych natomiast - zasady tworzenia jego form. Tryb congiuntivo presente jest trybem ³±cz±cym czasu tera¼niejszego. Jego formy wystêpuj± w zdaniach, które zaczynaj± siê od "che" wyra¿aj±cych pragnienie/¿yczenie, ¿±danie/apel lub w±tpliwo¶æ, np.:
Che Dio vi benedica! (Niech Bóg wam b³ogos³awi!)
Oprócz zdañ g³ównych, tryb congiuntivo presente wystêpuje ponadto w zdaniach podrzêdnych, po okre¶lonych spójnikach, takich jak: affinchè, benchè, purchè, a condizione che, a meno che, prima che, sebbene, senza che, di modo che np.:
Ti aiuto a condizione che sappia dei tuoi progressi. (Pomogê ci pod warunkiem, ¿e bêdê wiedzia³ o twoich postêpach.)
Andiamocene prima che sia troppo tardi! (Chod¼my st±d, zanim bêdzie za pó¼no!)
Apri la porta adagio di modo che nesssuno ti senta. (Otwórz drzwi powoli, tak aby nikt ciê nie s³ysza³.)
Je¶li zdanie ze spójnikiem di modo che ma - tak jak powy¿ej - formê ¿yczenia, u¿ywamy trybu ³±cz±cego. W pozosta³ych sytuacjach wystêpuje tryb oznajmuj±cy indicativo presente, np.:
Sono arrivato alla festa in ritardo di modo che tutti mi guardano. (Przyby³em na uroczysto¶æ spó¼niony, tak wiêc wszyscy na mnie patrz±.)
Tryb congiuntivo presente wystêpuje tak¿e po spójniku che w po³±czeniu z takimi czasownikami, które wyra¿aj± pragnienie,apel, nadziejê, oczekiwanie. W¶ród wspomnianych czasowników znajduj± siê: aspettare, augurarsi, desiderare, permettere, preferire, sperare, non vedere l'ora, volere, np.:
Spero che tutto vada bene. (Mam nadziejê, ¿e wszystko pójdzie dobrze.)
Preferisco che Maria non esca di casa a quest'ora. (Wolê, ¿eby Maria nie wychodzi³a z domu o tej porze.)
Trybu ³±cz±cego czasu tera¼niejszego u¿ywamy tak¿e po spójniku che, w po³±czeniu z czasownikami i zwrotami, które wyra¿aj± przekonanie, opiniê, os±d, wiarê, wzglêdnie - przypuszczenie. S± to czasowniki typu: avere l'impressione, capire, credere, essere dell'opinione/del parere, immaginare, pensare, pare/sembra a qu, trovare, ritenere, supporre, np.:
Credo che sia meglio aiutarlo. (S±dzê, ¿e lepiej by³oby mu pomóc.)
Capisco che loro siano amici di lunga data. (Rozumiem, ¿e oni od dawna s± przyjació³mi.)
Co wiêcej, wyra¿amy w trybie ³±cz±cym congiuntivo presente w±tpliwo¶æ, brak przekonania, niepewno¶æ. Spójniki che lub se poprzedzaj± w tym wypadku czasowniki takie jak: non credere, non pensare, non sapere, non essere sicuro, dubitare, np.:
Non credo che la loro macchina sia nuova. (Nie s±dzê, ¿eby ich samochód by³ nowy.)
Non so se Marco abbia un'esperienza. (Nie wiem czy Marco ma jakie¶ do¶wiadczenie.)
Uwaga!
W przypadku, gdy wyra¿amy pewno¶æ za pomoc± czasowników i zwrotów czasownikowych, na przyk³ad takich jak: sapere, essere sicuro, essere certo, essere convinto, u¿ywamy trybu oznajmuj±cego, np.:
Sono convinto che Anna sa bene l'italiano. (Jestem przekonany, ¿e Anna dobrze zna w³oski.)
Tryb oznajmuj±cy stosujemy równie¿ kiedy chcemy kogo¶ o czym¶ zapewniæ lub co¶ potwierdziæ, np.:
Il dottor Rossi ha detto che Roberto è bravo. (Doktor Rossi powiedzia³, ¿e Roberto jest zdolny.)
Jednak¿e po spójniku che, ale w zwi±zku z czasownikiem lub wyra¿eniem czasownikowym, które odzwierciedla sferê uczuæ, nale¿y ju¿ u¿yæ trybu ³±cz±cego congiuntivo presente. Do wskazanej grupy czasowników nale¿± miêdzy innymi: essere contento/felice/sorpreso/triste, non sopportare, avere paura, dispiacere a qu, far piacere a qu, non importare a qu, np.:
Ho paura che fra qualche minuto venga il mio papà. (Bojê siê, ¿e za parê minut przyjdzie mój tata.)
Sono contento che tu non sia malato. (Jestem zadowolony, ¿e nie jeste¶ chory.)
Tryb congiuntivo presente u¿ywany jest tak¿e po czasownikach i bezosobowych wyra¿eniach, które wprowadzaj± zdanie poboczne przy u¿yciu spójnika che. W¶ród tych wyra¿eñ: basta che, è assunto che, bisogna che, è bene che, è meglio che, è bello che, è incredibile che, è (in)giusto che, è (im)possibile che, è necessario che, pare che, (è un) peccato che, può darsi che, sembra che, è strano che, è una vergogna che, np.:
Peccato che non riesca a dormire per tutta la notte. (Szkoda, ¿e nie umia³ spaæ przez ca³± noc.)
Sembra che Michele voglia prevenire una causa di separazione. (Wydaje siê, ¿e Michele chce wnie¶æ sprawê o separacjê.)
Uwaga!
Je¿eli czasowniki i zwroty czasownikowe wyra¿aj± pewno¶æ, jasno¶æ, tak jak: è certo che, è evidente che, è sicuro che, si sa che, è vero che, è chiaro che, np.:
E' vero che lui non ha ragione. (To prawda, ¿e on nie ma racji.)
E' sicuro che oggi è sabato. (To pewne, ¿e dzi¶ jest sobota.)
Ponadto tryb ³±cz±cy congiuntivo presente wystêpuje:
- w zdaniach wzglêdnych zawieraj±cych wyra¿enia, jak: nessuno, niente, l'unico, l'ultimo, il solo, np.:
Non c'è nessun libro che gli piaccia. (Nie ma ¿adnej ksi±¿ki, która mu siê podoba.)
- w wyra¿eniach generalizuj±cych, jak: chiunque, qualunque/qualsiasi, dovunque, comunque, np.:
Sfiderò chiunque osi dire il contrario. (Stawiê czo³a, ktokolwiek o¶mieli siê powiedzieæ inaczej.)
Uwaga!
Je¶li zdanie g³ówne i zdania poboczne maj± to¿same podmioty, wtedy zastêpujemy zdanie z konstrukcj± congiuntivo presente tak zwan± konstrukcj± bezokolicznikow±, np:
Sono felice di essere qui con te. (Jestem zadowolony z bycia tutaj z tob±.)
Sono felice che tu sia qui con me. (Jestem szczê¶liwy, ¿e jeste¶ tutaj ze mn±.)
24 Komentarzy ·
16876 Czytañ ·
|