Studia we WłoszechDyplomy włoskich uczelni odbiera rocznie ponad 200 tysięcy studentów, w tym kilka tysięcy cudzoziemców. Na międzynarodowych uczelniach wykłady prowadzone są po angielsku. Trudno jednak będzie sobie poradzić chociażby bez podstawowej znajomości włoskiego - Włosi, zwłaszcza w mniejszych miastach, bardzo rzadko znają angielski i będziesz mieć problemy z wynajęciem mieszkania.
JAK STUDIOWAĆ?Studia dzielą się na trzy rodzaje:
- 5-6-letnie studia specjalistyczne jednostopniowe - laurea specialistica a ciclo unico. Tak studiuje się medycynę, farmację, architekturę inżynieryjną, weterynarię i ortodoncję.
- 2-3-letnie studia pierwszego stopnia - laurea di primo livello. Otrzymuje się dyplom licencjata.
- Następnie można podjąć naukę na 3-letnich studiach specjalistycznych drugiego stopnia - laurea specialistica di secondo livello. Kończą się dyplomem magistra.
Za egzaminy obowiązkowe i fakultatywne dostaje się punkty, które wraz z punktami za obecność na wykładach decydują o zaliczeniu roku i dopuszczeniu do obrony dyplomu.
Studiować można w dwóch systemach: frequentate (trzeba regularnie uczęszczać na zajęcia) i non frequentate (do egzaminów uczysz się samodzielnie).
REKRUTACJA
Sama matura nie wystarczy. Zazwyczaj trzeba też zdać egzamin wstępny, test kompetencyjny albo przejść rozmowę kwalifikacyjną. Reguły nie ma, ponieważ włoskie uczelnie same ustalają zasady rekrutacji. Egzaminy wstępne są najczęściej na jednostopniowe studia specjalistyczne. Na studia artystyczne wymagane jest portfolio. O przyjęciu na studia specjalistyczne drugiego stopnia decyduje uczelniana komisja.Nie musisz mieć dyplomu licencjata. Wystarczy studiować na drugim lub trzecim roku.
Musisz się przygotować na sporo formalności - zarówno w Polsce, jak i we Włoszech: poświadczenie świadectwa maturalnego (w kuratorium, jeżeli zdawałeś starą maturę, jeżeli nową - w MEN). Każda pieczątka kosztuje 19 zł; następnie poświadczenie w biurze legalizacji MSZ - kolejne 19 zł (opłata skarbowa); tłumaczenie świadectwa na włoski przez tłumacza przysięgłego 30-40 zł za stronę.
W konsulacie włoskim otrzymasz dichiarazione di valore - dokument potwierdzający, że polskie świadectwo maturalne jest akceptowane we Włoszech. Musisz znać język włoski - przyda się świadectwo ukończenia kursu języka włoskiego lub certyfikat językowy CILS. Podczas rozmowy rekrutacyjnej komisja sprawdzi, jak sobie radzisz
z włoskim.
Uwaga! Kursy językowe dla cudzoziemców prowadzą prawie wszystkie ośrodki akademickie. W Perugii (www.unistrapg.it) i Sienie (www.unistras.it) są uniwersytety dla obcokrajowców przygotowujące studentów zagranicznych do włoskich studiów. Wniosek o przyjęcie na studia (formularze dostępne na stronach uczelnie) wraz z dokumentami można składać w sekretariacie osobiście bądź wysłać pocztą - najpierw kopie poświadczone w konsulacie włoskim, oryginały dostarcza się po przyjęciu na uczelnię. Terminy składania dokumentów indywidualnie określają szkoły.
Informacje o studiach we Włoszech także na stronie Włoskiego Instytutu Kultury
w Krakowie: http://www.iiccracovia.esteri.it/IIC_Cracovia.
CZESNE
Czesne we Włoszech wyliczane jest przez uczelnie na podstawie dochodu rodziny studenta. Każda uczelnia ma fundusz stypendialny, w pierwszej kolejności przeznaczony dla studentów włoskich. Kursy, w zależności od uczelni i kierunku, kosztują od kilkuset do nawet kilku tysięcy euro za semestr. Zdarza się, że trzeba opłacić tzw. wpisowe lub specjalną składkę ustalaną przez uczelnie (około 200 euro). Taniej je tradycyjnie na uczleniach publicznych. Możesz ubiegać się na miejscu o stypendium socjalne (jeśli masz niskie dochody i dobrze się uczysz). Pomoc finansową świadczy regionalna agencja ds. studiów uniwersyteckich (Azienda Regionale per il Diritto allo Studio Universitario). Lista na stronie: www.miur.it/UserFiles/756.pdf
ŻYCIE STUDENCKIE
Ubezpieczenie zdrowotne
We Włoszech możesz korzystać ze świadczeń państwowej służby zdrowia (Servizio Sanitario Nazionale - SSN). Listę placówek otrzymasz w lokalnym urzędzie ds. opieki zdrowotnej ASL (Azienda Sanitaria Locale). Leczenie specjalistyczne i szpitalne wymaga skierowania, jednak w nagłych przypadkach można udać się bezpośrednio do szpitala, okazując EKUZ. [Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego - przyp. red.]
Legalizacja pobytu
Jeżeli będziesz przebywać na terenie Włoch dłużej niż trzy miesiące, musisz wystąpić o pozwolenie na pobyt. Z zaświadczeniem z uczelni o przyjęcie na studia należy zgłosić się do odpowiedniej kwestury czy komisariatu. Po złożeniu dokumentów otrzymasz carta di soggiorno.
Praca
We Włoszech studenci mogą pracować bez ograniczeń, z reguły jednak podejmują pracę jedynie na pół etatu lub w weekendy. Niektóre uniwersytety w ramach odpracowywania czesnego oferują swoim studentom zatrudnienie czasowe (np. w bibliotekach). Możesz liczyć na wynagrodzenie od 7 euro za godzinę. Prace są tak przydzielane, żeby choć w niewielkim stopniu były związane z kierunkiem studiów studenta.
Uwaga! Do zawarcia umowy o pracę i założenia konta w banku niezbędny jest włoski NIP (codice fiscale) wystawiany za okazaniem paszportu przez odpowiednią Agenzia delle Entrate (odpowiednik urzędu skarbowego.
Koszty utrzymania i zakwaterowania
Przyznanie miejsca w akademiku zależy od średniej ocen i sytuacji materialnej rodziny. O miejsce nie jest łatwo, bo większość uczelni nie ma akademików. Dlatego studenci często decydują się na wspólne wynajęcie mieszkania. Wynajmowanie jest drogieL od 300 euro (pokój, prowincja), za kawalerkę 400-700 euro, za dwupokojowe mieszkanie w Mediolanie czy Rzymie ok. 1, 2 tys. euro. Za mieszkanie często trzeba zapłacić dwu-, trzymiesięczny depozyt. Wyżywienie w stołówce akademickiej to koszt powyżej 7 euro. Na każdej uczelni ma swoje biuro Istituto per il Diritto allo Studio Universitario (ISU) zajmujące się ochroną praw studenta, zasadami przyznawania stypendiów i konsultacją prawną. Studenci do 26. roku życia mają prawo do zniżek na bilety komunikacji miejskiej i kolejowej. Za miesięczny bilet autobusowy trzeba zapłacić ok. 30 euro. Internet to dodatkowe 20 euro. Trzeba też mieć ok. 15 euro miesięcznie na książki i kserówki oraz ok. 200 euro na jedzenie.
Zdaniem studenta
Marta Machałowska
studiowała na Uniwersytecie w Genui
Na studia do Genui pojechałam na IV roku italianistyki. W Polsce zaliczyłam już większość przedmiotów, więc we Włoszech mogłam sobie wybrać przedmioty z zupełnie innych kierunków - zdecydowałam się na część przedmiotów z historii sztuki. Mam wrażenie, że na włoskich uczelniach panuje większy luz. Jest mniej drobiazgowych ćwiczeń, a więcej wykładów. I zauważyłam, że wykłady prowadzą specjaliści. Nie ma tam nikogo przypadkowego. Rezultat był taki, że do sesji egzaminacyjnej nie musiałam się prawie wcale przygotowywać. Wystarczyło to, czego nauczyłam się na zajęciach i co doczytałam po zajęciach w bibliotece. Podobało mi się też, że na zajęciach uczono nas praktycznego podejścia, a nie samej teorii. Zaskoczyła mnie natomiast sesja egzaminacyjna. Egzaminy ustne były publiczne, odbywały się na dużej auli, gdzie byli zgromadzeni wszyscy zdający. Co ciekawe, Włochów to za bardzo nie peszyło. Miesięcznie w Genui wydawałam około 600 euro, z czego 300 szło na mieszkanie. Jeśli jednak ktoś chce studiować w Rzymie czy Mediolanie, to koszty będą na pewno wyższe.
Gazeta Wyborcza
Dodatek "Edukacja"
25 września 2007 r.