UPDATE command denied to user 'ewloski'@'10.12.20.5' for table 'fusion_settings'
Język Włoski Online
Szczególne przypadki użycia rodzajnika cz. II
Dodane przez Tomek dnia Agosto 02 2009 12:58:46
Szczególne przypadki
użycia rodzajnika cz. II
Przymiotniki dzierżawcze występują z reguły z rodzajnikiem:
il (un) mio amico; il (un) suo cane; la loro casa; la nostra famiglia.
Szczególny przypadek stanowią tu nazwy pokrewieństw.
Nie używa się rodzajnika przed niektórymi wyrażeniami grzecznościowymi, w których rzeczownik poprzedzony jest przymiotnikiem dzierżawczym, np.
Sua Eccelenza, Sua Santità, Vostra Altezza, Vostra Signoria itp.
Ponadto rodzajnik zostaje opuszczony w szeregu innych przypadków, w utartych zwrotach frazeologicznych i wyrażeniach idiomatycznych, np.
aver fretta, aver sete, far piacere, sentir freddo;
często są to wyrażenia typu przysłówkowego:
con permesso, con piacere, in fondo, in fretta, senza pietà
Opuszczeniu ulega wreszcie rodzajnik w pewnych sytuacjach składniowych, np.
- w dopełnieniach wyrażających m.in.
- miejsce: abitare in campagna mieszkać na wsi; tornare a casa;
- sposób i środek: parlare per (al telefono) rozmawiać przez telefon; andare a cavallo, andare in bicicletta, comportarsi da gentiluomo, con arroganza, dire in poche parole, essere in pigiama, il mulino a vento;
- cel, przeznaczenie: le carte da gioco karty do gry; la sala da pranzo;
- materiał: la borsa di cuoio torebka skórzana, una moneta d'argento, un muro di pietra;
- przed rzeczownikami użytymi w funkcji predykatywnej:
E' stato nominato direttore. Został mianowany dyrektorem.
Loro sono studenti.
Tu sei professore.
- przed rzeczownikami użytymi w funkcji przydawki rzeczownikowej:
Dante, autore della Divina Commedia,... Dante, autor "Boskiej Komedii"...
Romano Prodi, primo ministro,...
- w zwrotach wykrzyknikowych, zawołaniach, formach inwokacyjnych:
Senti, amico mio! Posłuchaj, mój przyjacielu!
Buongiorno, dottore!
- w przysłowiach i innych podobnych utartych powiedzeniach:
Cielo a pecorelle, acqua a catinelle. Niebo z chmurami barankowymi wróży ulewę.
Buon vino fa buon sangue.
- w tytułach książek, rozdziałów, adresach, określeniach informacyjnych itp.:
Grammatica italiana.Dizionario dei sinonimi e dei contrari.Enciclopedia Italiana. Premessa. Indice. Parte seconda. Capitolo V. Piazza Navona, Stazione Termini. Entrata.
Rodzajnik cząstkowy zostaje opuszczony m. in.
- w zdaniach przeczących:
Non ho amici. Nie mam przyjaciół. (wobec: Ho degli amici)
Non hanno figli.
- w dopełnieniach zależnych od elementów (rzeczownik, przymiotnik, przysłówek) wskazujących na ilość:
Di solito mangio poca carne e molti legumi. Zazwyczaj jem mało mięsa i dużo jarzyn.
Hanno comprato un chilo di pane e due litri di latte.
Mi dai un po' di vino?
- często w wyliczaniu podobnych przedmiotów, osób itp.:
C'erano soldati, operai, contadini e studenti. Byli tam żołnierze, robotnicy, wieśniacy i studenci.
Mała gramatyka
języka włoskiego.
Stanisław Widłak,
wyd. WP, Warszawa 1997