Tryb łączący Congiuntivo Presente cz. I
Dodane przez Tomek dnia Luglio 30 2010 11:50:04
Zasady tworzenia form trybu łączącego
W przypadku czasowników I koniugacji (zakończonych na "-are") tryb congiuntivo presente tworzymy, dodając do tematu czasownika (w zależności od osoby, przez którą czasownik jest odmieniany), właściwej końcówki. Zobaczmy to na przykładzie czasownika mandare (wysyłać):
MANDARE (wysyłać)
io mandi noi mandiamo
tu mandi voi mandiate
lui, lei, mandi loro mandino
Jak widzimy na powyższym przykładzie, formy wszystkich trzech osób liczby pojedynczej są jednakowe, natomiast pierwsza osoba liczby mnogiej wygląda identycznie jak pierwsza osoba liczby mnogiej tego czasownika w trybie orzekającym. Istotną jest zależność, zgodnie z którą czasowniki będące regularne w trybie indicativo, są regularne także w trybie congiuntivo.
Wykazują zatem podobne cechy charakterystyczne czasowniki zakończone na: "-care" i "-gare" i posiadają przed samogłoską "-i" spółgłoskę "-h" (celem zachowania twardej wymowy), np.(odmiana w trybie oznajmującym):
PESCARE (łowić)
io pesco noi peschiamo
tu peschi voi pescate
lui, lei pesca loro pescano
W wypadku czasowników II i III koniugacji (modelu A i B) tryb congiuntivo presente tworzy się, dodając do tematu końcówki: "-a", "-a", "-a", "-iano", "-iate", "-ano". Spójrzmy:
PRENDERE (brać)
io prenda noi prendiamo
tu prenda voi prendiate
lui, lei prenda loro prendano
DORMIRE (spać)
io dorma noi dormiamo
tu dorma voi dormiate
lui, lei dorma loro dormano
PULIRE (czyścić)
io pulisca noi puliamo
tu pulisca voi puliate
lui, lei pulisca loro puliscano
Podobnie tutaj, formy wszystkich trzech osób liczby pojedynczej są jednakowe, identyczna z formą indicativo presente jest natomiast pierwsza osoba liczby mnogiej. Tak jak w przypadku czasowników I koniugacji, forma trzeciej osoby liczby mnogiej tożsama jest z formą trybu oznajmującego dla tej właśnie osoby liczby mnogiej.
Biorąc pod uwagę czasowniki nieregularne, warto zauważyć różnicę między formami tych czasowników w trybie congiuntivo presente. Czasownik andare (iść, chodzić, jeździć) odmienia się według następującego modelu:
ANDARE (iść, chodzić, jechać)
io vada noi andiamo
tu vada voi andiate
lui, lei vada loro vadano
Podobne zasady kierują tworzeniem form trybu congiuntivo presente od czasowników: bere (io, tu, lui beva), dire (dica), fare (faccia) , potere (possa), tenere (tenga), uscire (esca), venire (venga), volere (voglia).
Oprócz wspomnianych istnieją jeszcze formy czasownikowe, które są całkowicie nieregularne, tak jak formy czasowników: avere (io, tu, lui abbia), dare (dia), dovere (debba), essere (sia), sapere (sappia), stare (stia). Odmiana na przykładzie czasownika avere (mieć):
AVERE (mieć)
io abbia noi abbiamo
tu abbia voi abbiate
lui, lei abbia loro abbiano