Tryb łączący Congiuntivo Presente cz. II
Dodane przez Tomek dnia Luglio 30 2010 00:39:38
Tryb łączący congiuntivo presente
Tryb ów jest kolejną z gramatycznych form używanych w języku włoskim, którą postanowiliśmy omówić. W tym artykule znajdą się wskazówki dotyczące okoliczności stosowania wspomnianego trybu, w pozostałych natomiast - zasady tworzenia jego form.
Tryb congiuntivo presente jest trybem łączącym czasu teraźniejszego. Jego formy
występują w zdaniach, które zaczynają się od "che" wyrażających pragnienie/życzenie, żądanie/apel lub wątpliwość, np.:
Che Dio vi benedica!
(Niech Bóg wam błogosławi!)
Oprócz zdań głównych, tryb congiuntivo presente występuje ponadto w zdaniach podrzędnych, po określonych spójnikach, takich jak: affinchè, benchè, purchè, a condizione che, a meno che, prima che, sebbene, senza che, di modo che np.:
Ti aiuto a condizione che sappia dei tuoi progressi.
(Pomogę ci pod warunkiem, że będę wiedział o twoich postępach.)
Andiamocene prima che sia troppo tardi!
(Chodźmy stąd, zanim będzie za późno!)
Apri la porta adagio di modo che nesssuno ti senta.
(Otwórz drzwi powoli, tak aby nikt cię nie słyszał.)
Jeśli zdanie ze spójnikiem di modo che ma - tak jak powyżej - formę życzenia, używamy trybu łączącego. W pozostałych sytuacjach występuje tryb oznajmujący indicativo presente, np.:
Sono arrivato alla festa in ritardo di modo che tutti mi guardano.
(Przybyłem na uroczystość spóźniony, tak więc wszyscy na mnie patrzą.)
Tryb congiuntivo presente występuje także po spójniku che w połączeniu z takimi czasownikami, które wyrażają pragnienie,apel, nadzieję, oczekiwanie. Wśród wspomnianych czasowników znajdują się: aspettare, augurarsi, desiderare, permettere, preferire, sperare, non vedere l'ora, volere, np.:
Spero che tutto vada bene.
(Mam nadzieję, że wszystko pójdzie dobrze.)
Preferisco che Maria non esca di casa a quest'ora.
(Wolę, żeby Maria nie wychodziła z domu o tej porze.)
Trybu łączącego czasu teraźniejszego używamy także po spójniku che, w połączeniu
z czasownikami i zwrotami, które wyrażają przekonanie, opinię, osąd, wiarę, względnie - przypuszczenie. Są to czasowniki typu: avere l'impressione, capire, credere, essere dell'opinione/del parere, immaginare, pensare, pare/sembra a qu, trovare, ritenere, supporre, np.:
Credo che sia meglio aiutarlo.
(Sądzę, że lepiej byłoby mu pomóc.)
Capisco che loro siano amici di lunga data.
(Rozumiem, że oni od dawna są przyjaciółmi.)
Co więcej, wyrażamy w trybie łączącym congiuntivo presente wątpliwość, brak przekonania, niepewność. Spójniki che lub se poprzedzają w tym wypadku czasowniki takie jak: non credere, non pensare, non sapere, non essere sicuro, dubitare, np.:
Non credo che la loro macchina sia nuova.
(Nie sądzę, żeby ich samochód był nowy.)
Non so se Marco abbia un'esperienza.
(Nie wiem czy Marco ma jakieś doświadczenie.)
Uwaga!
W przypadku, gdy wyrażamy pewność za pomocą czasowników i zwrotów czasownikowych, na przykład takich jak: sapere, essere sicuro, essere certo, essere convinto,
używamy trybu oznajmującego, np.:
Sono convinto che Anna sa bene l'italiano.
(Jestem przekonany, że Anna dobrze zna włoski.)
Tryb oznajmujący stosujemy również kiedy chcemy kogoś o czymś zapewnić lub coś potwierdzić, np.:
Il dottor Rossi ha detto che Roberto è bravo.
(Doktor Rossi powiedział, że Roberto jest zdolny.)
Jednakże po spójniku che, ale w związku z czasownikiem lub wyrażeniem czasownikowym, które odzwierciedla sferę uczuć, należy już użyć trybu łączącego congiuntivo presente. Do wskazanej grupy czasowników należą między innymi: essere contento/felice/sorpreso/triste, non sopportare, avere paura, dispiacere a qu, far piacere a qu, non importare a qu, np.:
Ho paura che fra qualche minuto venga il mio papà.
(Boję się, że za parę minut przyjdzie mój tata.)
Sono contento che tu non sia malato.
(Jestem zadowolony, że nie jesteś chory.)
Tryb congiuntivo presente używany jest także po czasownikach i bezosobowych wyrażeniach, które wprowadzają zdanie poboczne przy użyciu spójnika che. Wśród tych wyrażeń: basta che, è assunto che, bisogna che, è bene che, è meglio che, è bello che, è incredibile che, è (in)giusto che, è (im)possibile che, è necessario che, pare che, (è un) peccato che, può darsi che, sembra che, è strano che, è una vergogna che, np.:
Peccato che non riesca a dormire per tutta la notte.
(Szkoda, że nie umiał spać przez całą noc.)
Sembra che Michele voglia prevenire una causa di separazione.
(Wydaje się, że Michele chce wnieść sprawę o separację.)
Uwaga!
Jeżeli czasowniki i zwroty czasownikowe wyrażają pewność, jasność, tak jak: è certo che, è evidente che, è sicuro che, si sa che, è vero che, è chiaro che, np.:
E' vero che lui non ha ragione.
(To prawda, że on nie ma racji.)
E' sicuro che oggi è sabato.
(To pewne, że dziś jest sobota.)
Ponadto tryb łączący congiuntivo presente występuje:
- w zdaniach względnych zawierających wyrażenia, jak: nessuno, niente, l'unico, l'ultimo, il solo, np.:
Non c'è nessun libro che gli piaccia.
(Nie ma żadnej książki, która mu się podoba.)
- w wyrażeniach generalizujących, jak: chiunque, qualunque/qualsiasi, dovunque, comunque, np.:
Sfiderò chiunque osi dire il contrario.
(Stawię czoła, ktokolwiek ośmieli się powiedzieć inaczej.)
Uwaga!
Jeśli zdanie główne i zdania poboczne mają tożsame podmioty, wtedy
zastępujemy zdanie z konstrukcją congiuntivo presente tak zwaną konstrukcją bezokolicznikową, np:
Sono felice di essere qui con te.
(Jestem zadowolony z bycia tutaj z tobą.)
Sono felice che tu sia qui con me.
(Jestem szczęśliwy, że jesteś tutaj ze mną.)